เดิมทีอุตสาหกรรม AI และ Data เป็นอุตสาหกรรมที่ถูกมองว่าขับเคลื่อนด้วยผู้ชายเป็นส่วนใหญ่ ตั้งแต่ผู้นำการพัฒนาเทคโนโลยีระดับสูงอย่าง Large Language Models (LLM) ไปจนถึงเหล่าผู้บริหารในบริษัทที่ให้เงินทุนสนับสนุนอุตสาหกรรมนี้ทั้งในโลกตะวันตกและตะวันออก จากรายชื่อ Top 100 AI Companies ในปี 2024 ของ Datamation พบว่ามีเพียง 4 บริษัทเท่านั้นที่มี CEO, CTO หรือ CSO เป็นผู้หญิง และตำแหน่งผู้นำหญิงยังคงพบได้น้อยมากในอุตสาหกรรม

แต่ Sertis คือหนึ่งในองค์กรประสบความสำเร็จอย่างยิ่งในการมอบตำแหน่งผู้นำให้กับผู้หญิง และเรายังคงยึดมั่นในแนวทางการคัดเลือกและเลื่อนตำแหน่งที่เปิดกว้างและเป็นกลางทางเพศ โดยตลอด 10 ปีที่ผ่านมา เรามุ่งเน้นไปที่การคัดเลือกจากบุคลิกภาพและความสามารถที่เป็นที่ประจักษ์ได้ ด้วยแนวทางที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล เพราะสิ่งเหล่าคือเป็นปัจจัยสำคัญที่นำไปสู่ความสำเร็จของธุรกิจ

ในอุตสาหกรรมที่ทักษะทางเทคนิค ความรู้ทางธุรกิจ และความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญสำหรับทุกบทบาท ผู้นำหญิงเหล่านี้กำลังทลายกรอบเดิม ๆ และสร้างเส้นทางใหม่ที่ไม่เพียงแค่เป็นการเปิดทางให้กับผู้หญิงคนอื่น ๆ เท่านั้น แต่ยังรวมถึงการยกระดับอุตสาหกรรมในระดับสากลอีกด้วย

ตำแหน่งสำคัญที่ Sertis มอบหมายให้แก่ผู้นำหญิง ได้แก่:

• Financial Planning and Accounting Director 

• Head of Product

• Head of UX/UI

• Commercial Director

• Business Development Team Lead

• Marketing Team Lead 

• Head of Legal

• 3 จาก 8 Project and Delivery Managers ในทีม Project Management Office

• 6 จาก 18 Data Scientists (ทั้งหมดสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอก)

มาร่วมฟังเรื่องราวและความสำเร็จอันโดดเด่นของผู้นำหญิงเหล่านี้ไปพร้อมกันในบทสัมภาษณ์นี้

จิ๊ก, Director of Commercial

ในฐานะอดีต Business Development Executive ที่ Dunnhumby คุณจิ๊กได้นำแนวคิดเชิงกลยุทธ์ที่มุ่งเน้นผลลัพธ์เข้ามาสู่วงการ AI และ Data ซึ่งคุณจิ๊กให้ความสำคัญกับการเชื่อมโยงความต้องการทางธุรกิจกับความเป็นไปได้ของเทคโนโลยีโดยใช้แนวทางที่เน้นการใส่ใจและเข้าใจความต้องการของลูกค้าเป็นหลัก

“กระบวนการขายโซลูชันด้าน AI ไม่ใช่แค่การนำเทคโนโลยีมาใช้ให้ตรงกับความต้องการธุรกิจแต่ยังต้องเข้าใจลูกค้าด้วยค่ะ ซึ่งเราจะต้องช่วยให้พวกเขามองเห็นเป้าหมายธุรกิจในมุมมองใหม่ ๆ ที่อาจจะยังไม่เคยนึกถึง และร่วมกันพัฒนาโซลูชันไปพร้อมกันทุกขั้นตอน นอกจากนี้ เนื่องจาก AI ไม่ใช่แค่ซอฟต์แวร์ธรรมดา แต่เป็นระบบที่พัฒนาและปรับปรุงได้ตลอดเวลา ดังนั้นการมองการณ์ไกลและการสร้างความไว้วางใจผ่านความเข้าใจลูกค้าและความฉลาดทางอารมณ์จึงเป็นสิ่งสำคัญในการทำธุรกิจให้สำเร็จค่ะ

ความสามารถพิเศษที่คิดว่าตัวเองมีคือความสามารถในการรับรู้ความรู้สึกของลูกค้าได้แบบทันที ไม่ว่าจะเป็นความลังเล หงุดหงิด กระตือรือร้น หรือความกลัว ซึ่งช่วยให้รับมือกับบทสนทนาที่ซับซ้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสร้างความเข้าใจร่วมกันกับลูกค้าก่อนที่ปัญหาจะบานปลายได้ อีกทั้งการเข้าใจและตระหนักว่า AI เป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนและเกี่ยวข้องกับอารมณ์ความรู้สึกของคนหลายกลุ่มนั้นสำคัญมาก โดยเฉพาะเมื่อต้องทำงานกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหลายฝ่าย ที่มีทั้งความคาดหวังและความเข้าใจเกี่ยวกับ AI ที่แตกต่างกันค่ะ”

เมื่อพูดถึงความท้าทายภายนอก คุณจิ๊กตระหนักว่าแม้ Sertis จะมีวัฒนธรรมที่ขับเคลื่อนด้วย ประสิทธิภาพการทำงานและปราศจากอคติทางเพศ แต่อุตสาหกรรม AI โดยรวมและฐานลูกค้าทั่วไปนั้นอาจจะยังไม่เปิดกว้างมากนัก

“ที่ผ่านมาก็เคยมีประสบการณ์ในการหารือเรื่องโซลูชัน AI กับลูกค้าและซัพพลายเออร์ที่มีรูปแบบการสื่อสารที่รุนแรง ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้มักเกิดจากความไม่เข้าใจในเทคโนโลยีอย่างลึกซึ้ง ดังนั้นความฉลาดทางอารมณ์และทักษะการเจรจาจึงเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมากค่ะ

แทนที่จะโต้ตอบด้วยอารมณ์ เวลาที่คุยกับลูกค้าก็จะเลือกยึดประสิทธิภาพและเป้าหมายทางธุรกิจเป็นหลักค่ะ เพราะเป็นสิ่งที่ลูกค้าซึ่งเป็นผู้นำองค์กรเข้าใจดีอยู่แล้ว รวมถึงจะมีการพยายามปรับบทสนทนาให้สอดคล้องกับผลลัพธ์ที่ลูกค้าต้องการ โดยเน้นที่การทำให้เป้าหมายชัดเจนและกำหนดความคาดหวังที่สามารถทำได้จริงให้แก่ลูกค้า แทนที่จะจมอยู่กับความขัดแย้งส่วนตัวหรือแนวคิดทางเทคนิคที่อาจจะยังไม่ชัดเจนค่ะ”

สำหรับคุณจิ๊กและ Sertis ความสำเร็จทางธุรกิจในวงการ AI และ Data ไม่ได้ขึ้นอยู่กับเทคโนโลยีเพียงอย่างเดียว แต่ยังต้องอาศัยความสามารถในการปรับตัว การสร้างความเข้าใจร่วมกันระหว่างทุกฝ่าย และการมีความอดทน และความเห็นอกเห็นใจอีกด้วย

เบ็ตซี่, Senior Delivery Manager

ในฐานะซีเนียร์ในทีม Project Management Office (PMO) ของ Sertis คุณเบ็ตซี่ให้ความสำคัญกับความละเอียดรอบคอบในการบริหารโครงการเป็นหลัก เพื่อให้มั่นใจว่าลูกค้านำเทคโนโลยีของ Sertis ไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพและได้มาตรฐานสูงสุด

“ปกติจะให้ความสำคัญกับรายละเอียดในงานมากค่ะ เพราะเป็นสิ่งช่วยให้เราส่งมอบงานที่มีคุณภาพและมีประสิทธิภาพสูงให้กับลูกค้าได้ การใส่ใจในรายละเอียดยังช่วยให้มองเห็นจุดเล็ก ๆ ที่อาจถูกมองข้ามซึ่งช่วยเสริมความเข้าใจและการทำงานร่วมกันในทีมได้ดีขึ้น นอกจากนี้ยังต้องให้ความสำคัญกับการสื่อสารที่ชัดเจนและมีประสิทธิภาพ เพราะเราเชื่อว่านี่คือปัจจัยสำคัญที่ทำให้ทุกโครงการประสบความสำเร็จค่ะ

ประสบการณ์ในการทำงานในสภาพแวดล้อมที่รวดเร็วและยืดหยุ่นแต่มีทรัพยากรจำกัดได้สอนให้เราสามารถดำเนินงานได้อย่างรวดเร็วโดยไม่ลดทอนคุณภาพ โดยเราเชื่อมั่นมากว่าความหลากหลายเป็นสิ่งสำคัญในอุตสาหกรรมเทคโนโลยี เนื่องจากมันช่วยให้เราสร้างโซลูชันที่ตอบโจทย์ความต้องการที่หลากหลายของผู้ใช้ได้ดีขึ้นค่ะ”

คุณเบ็ตซี่ยอมรับว่าโชคดีที่ไม่เคยเผชิญความท้าทายโดยตรงจากการเป็นผู้หญิงในสายงานเทคโนโลยี อย่างไรก็ตามเธอก็ได้แชร์กับเราว่าหากต้องเจอสถานการณ์เช่นนั้นจะจัดการอย่างไร

“หากความสามารถของเราถูกตั้งคำถาม ก็จะรับมือโดยจะปล่อยให้ผลงานของเราเป็นเครื่องพิสูจน์ค่ะ จะแสดงให้เห็นถึงความเชี่ยวชาญของเราผ่านคุณภาพของงานและผลลัพธ์ที่ชัดเจน ส่วนตัวมองว่าความท้าทายคือโอกาสในการเติบโตเพราะการเผชิญกับอุปสรรคมักนำไปสู่การพัฒนาทั้งในด้านส่วนตัวและด้านอาชีพ ซึ่งมันจะช่วยให้เราเติบโตเป็นมืออาชีพที่แข็งแกร่งและมีศักยภาพมากขึ้นค่ะ”

ซานจาน่า, Senior AI Researcher

คุณซานจาน่านำเสนอมุมมองที่เป็นเอกลักษณ์ในการทำงาน โดยผสมผสานการคิดวิเคราะห์และความเป็นเลิศทางเทคนิคเข้ากับภาวะผู้นำที่ให้ความสำคัญกับความเข้าอกเข้าใจผู้อื่น โดยเธอเชื่อว่านวัตกรรมที่แท้จริงไม่ได้หมายถึงแค่การสร้างโมเดลที่มีประสิทธิภาพสูง แต่ยังเกี่ยวข้องกับการสร้างสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมความร่วมมือ ที่ซึ่งไอเดียสามารถเติบโตได้และทุกคนรู้สึกว่าตนเองมีส่วนร่วม

"หนึ่งในแนวคิดสำคัญที่ยึดถือคือการรักษาความมั่นคงและความสงบนิ่งในสถานการณ์ที่กดดันเอาไว้ให้ได้ค่ะ การวิจัย AI เป็นงานที่รวดเร็วและมีความท้าทายสูง แต่การมีแนวคิดที่เน้นการแก้ปัญหาช่วยให้สามารถมีสมาธิและทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ แม้ต้องเผชิญกับปัญหาทางเทคนิคที่ซับซ้อนหรือโปรเจกต์ที่มีความท้าทายและผลกระทบสูงค่ะ 

โดยเราจะวางแผนทำงานอย่างเป็นระบบ นำทีมด้วยความละเอียดรอบคอบ ทำให้มั่นใจว่างานวิจัยมีการบันทึกอย่างเป็นระเบียบ การทดลองมีโครงสร้างที่ชัดเจน และโซลูชันที่พัฒนาขึ้นมานั้นสามารถขยายขนาดได้ วิธีคิดที่เป็นระบบแบบนี้ช่วยให้สามารถมีส่วนร่วมในการสร้างระบบ AI ที่มีประสิทธิภาพและเชื่อถือได้ค่ะ

การเป็นผู้หญิงในสายงาน AI รวมถึงความชื่นชอบในงาน ได้ช่วยหล่อหลอมให้สามารถสร้างทั้งโซลูชันที่ทรงพลัง รวมถึงสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ดีและเปิดกว้างสำหรับทีมได้ค่ะ"

สำหรับคุณซานจาน่าแล้ว ในฐานะผู้หญิง หนึ่งในความท้าทายที่ใหญ่ที่สุดในช่วงเริ่มต้นอาชีพของเธอคือความมั่นใจ ซึ่งไม่ใช่ในเรื่องทักษะแต่เป็นการทำให้เสียงของเธอได้รับการรับฟัง

“ส่วนตัวเป็นคนมุ่งมั่น ใฝ่รู้ และทุ่มเทกับงานมาโดยตลอด แต่เมื่อต้องรับบทผู้นำ ก็ต้องเรียนรู้วิธีสื่อสารไอเดียของตัวเอง ผลักดันแนวทางที่ดีที่สุด และทำให้มั่นใจว่าสิ่งที่ทำได้รับการยอมรับ ซึ่งเรารับมือกับเรื่องนี้โดยพัฒนาทักษะการสื่อสาร ปรับปรุงวิธีนำเสนอไอเดีย และฝึกให้ตัวเองเปิดกว้างกับความคิดเห็นที่หลากหลายมากขึ้นค่ะ

การเป็นผู้นำในสายงาน AI มักมาพร้อมกับความคาดหวังที่ไม่ได้ถูกพูดออกมาตรง ๆ ความเด็ดขาดมักถูกมองว่าเป็นสัญลักษณ์ของอำนาจ ในขณะที่การเป็นผู้นำแบบเปิดกว้างและทำงานร่วมกันมักถูกให้ความสำคัญน้อยกว่า และเมื่อเวลาผ่านไป ก็พบว่าแนวทางที่มีประสิทธิภาพที่สุดไม่ใช่การเลือกระหว่างสองสิ่งนี้ แต่เป็นการหาสมดุลที่เหมาะสมนั่นเอง การรู้ว่าเมื่อไหร่ต้องเด็ดขาดและเมื่อไหร่ต้องยืดหยุ่น หรือเมื่อไหร่ต้องนำและเมื่อไหร่ต้องสนับสนุนให้ทีมเติบโต เป็นสิ่งที่ช่วยให้พัฒนาสไตล์การเป็นผู้นำที่เป็นธรรมชาติและมีประสิทธิภาพของตัวเองได้ค่ะ"

แอม, Head of User Experience

สำหรับคุณแอมแล้ว ความเข้าใจผู้อื่นและการทำงานร่วมกันคือหัวใจสำคัญของการออกแบบ UX/UI ในโลกของ AI และ Data โดยเธอได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการสร้างโซลูชันที่ขับเคลื่อนด้วย AI และ Data ว่าต้องสามารถเข้าถึงและใช้งานโดยผู้ใช้ที่หลากหลายได้

“ในฐานะผู้หญิงที่ทำงานด้าน AI และ Data เรามีมุมมองที่ค่อนข้างแตกต่างซึ่งได้รับอิทธิพลจากประสบการณ์ของเราทั้งในฐานะนักออกแบบ UX และผู้จัดการค่ะ โดยจะให้ความสำคัญกับความเข้าใจผู้อื่นและการทำงานร่วมกัน ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อแนวทางการออกแบบประสบการณ์ของผู้ใช้

ในโลกของ AI และ Data สิ่งสำคัญคือการคำนึงไปถึงว่าผู้คนที่มาจากภูมิหลังที่แตกต่างกันจะมีปฏิสัมพันธ์กับผลิตภัณฑ์ได้อย่างไรบ้าง มุมมองในรูปแบบนี้ของเราช่วยให้มั่นใจได้ว่าเรากำลังออกแบบโซลูชันที่มีความเฉพาะตัว ใช้งานง่าย และเข้าถึงได้สำหรับทุกคนค่ะ”

เมื่อมองย้อนกลับไปในเส้นทางอาชีพของตัวเอง คุณแอมรู้สึกโชคดีที่ได้ทำงานในสภาพแวดล้อมที่ให้คุณค่ากับความหลากหลาย

“จนถึงตอนนี้ ก็ยังไม่เคยเผชิญกับความท้าทายที่เกี่ยวข้องกับการเป็นผู้หญิงในสายงาน AI และ Data โดยตรงค่ะ ถือได้ว่าเราโชคดีที่ได้ทำงานในสถานที่ที่ให้ความสำคัญและสนับสนุนมุมมองที่หลากหลาย อีกทั้งยังเป็นผู้นำทีมที่สมาชิกส่วนใหญ่เป็นผู้หญิงอีกด้วย ซึ่งเราก็มีวัฒนธรรมการทำงานที่เข้มแข็งและร่วมมือกันอย่างดี ทุกเสียงได้รับการรับฟัง และทุกคนสามารถแสดงความคิดเห็นได้อย่างอิสระค่ะ

สิ่งที่เราให้ความสำคัญคือการสร้างสภาพแวดล้อมที่ทุกคนสามารถเติบโต แบ่งปันไอเดีย และสนับสนุนกันและกันได้ เพราะเราเชื่อว่าการเสริมพลังให้กันและกันคือกุญแจสู่ความสำเร็จของเรานั่นเองค่ะ”

แม้ว่าธุรกิจ AI และ Data จะเป็นเรื่องของเทคโนโลยีเป็นหลัก แต่ตลอด 10 ปีที่ผ่านมา Sertis ได้เรียนรู้ว่าความสำเร็จไม่ได้ขึ้นอยู่กับทักษะด้านเทคนิคเพียงอย่างเดียว แต่ต้องอาศัยทีมที่มีความหลากหลาย โดยแต่ละคนก็มีทักษะและความสามารถที่โดดเด่นแตกต่างกัน และจากประสบการณ์ที่สั่งสมมา เราเห็นได้อย่างชัดเจนว่าผู้หญิงก็มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนความสำเร็จและนวัตกรรมในอุตสาหกรรมนี้ ดังนั้นอุตสาหกรรม AI และ Data จึงควรเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่เปิดกว้างและเป็นกลางทางเพศมากที่สุด

ในโอกาสที่ Women's History Month ได้เดินทางมาถึง เราขอเชิญชวนให้ทุกคนมาร่วมยกย่องผู้หญิงที่เป็นแรงบันดาลใจในวงการ AI และ Data กัน พวกเธอคือผู้ที่กำลังเขียนประวัติศาสตร์ ซึ่งจะกลายเป็นรากฐานสำคัญให้กับคนรุ่นหลังและสังคมในอนาคตต่อไป